W
dobie kryzysu coraz częściej przedsiębiorcy dokonują wyboru, co do
regulowania swoich bieżących zobowiązań. Jednym z większych obciążeń dla
przedsiębiorców jest opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne.
Niestety zaległości w opłacaniu składek mogą przełożyć się również na
brak uzyskania, np. kredytu na dalsze inwestycje, czy też zakup towarów.
Ponadto płatnik składek będzie musiał je uregulować wraz z należnymi
odsetkami. Zatem zamiast dokonywać wyboru warto poszukać pewnych
rozwiązań praktycznych. Jednym z takich rozwiązań jest możliwość
odroczenia terminu płatności składek na ubezpieczenie społeczne.
Odroczenie
terminu płatności polega na możliwości uregulowania składek w dłuższym
okresie czasu, ustalonym z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Innymi
słowy termin zapłaty zostaje odroczony, tj. przesunięty na późniejszy
termin. Co istotne nie będą podejmowane przez Zakład Ubezpieczeń
Społecznych działania zmierzające do przymusowego wyegzekwowania
należności, których termin zapłaty został odroczony. Co więcej od
składek których termin zapłaty został odroczony, nie nalicza się odsetek
za zwłokę, natomiast w zamian pobiera się tzw. opłatę prolongacyjną.
Opłata ta jest naliczana od następnego dnia po ustawowym dniu
wymagalności składki do dnia odroczenia włącznie, w wysokości 50% stawki
odsetek za zwłokę obowiązującej w dniu podpisania umowy. Wysokość
uzależniona jest od kwoty odroczonej składki, czasu na który odroczono
termin jej płatności oraz stawki opłaty prolongacyjnej. Opłaty
prolongacyjnej nie nalicza się w przypadku, gdy przedsiębiorca uzyskał
zgodę na odroczenie terminu płatności z powodu klęski żywiołowej bądź
wypadku losowego.
W
przypadku, gdy przedsiębiorca zdecyduje się złożyć wniosek o odroczenie
płatności składek, to musi pamiętać o kilku podstawowych zasadach, a
mianowicie może ono dotyczyć jedynie składek bieżących lub przyszłych, których ustawowy termin płatności nie upłynął,
stad też wniosek o odroczenie należy złożyć najpóźniej przed upływem
terminu płatności danej składki. Ponadto odroczenie może dotyczyć
składek na: ubezpieczenia społeczne – z wyłączeniem kwot odpowiadających
wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne za zatrudnionych
pracowników, ubezpieczenie zdrowotne – z wyłączeniem składek za
zatrudnionych pracowników, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych. W przypadku
płatników opłacających składkę wyłącznie na własne ubezpieczenia
odroczeniem może zostać objęta pełna kwota bieżących składek.
Skoro
do odroczenia terminu płatności składek należy złożyć wniosek, to
również musi on spełnić pewne wymogi formalne. W pierwszej kolejności
musi zawierać dane płatnika składek oraz powinien być skierowany do
właściwego Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dla wnioskodawcy.
Ponadto powinien on zwierać uzasadnienie wskazujące na brak możliwości
uregulowania składek w terminie; we wniosku należy również umieścić
informację o nowym terminie zapłaty składek. Do wniosku należy załączyć
dokumenty potwierdzające zasadność udzielenia ulgi oraz dokumenty
obrazujące kondycję finansową oraz możliwości płatnicze. Rodzaj oraz
zakres dokumentacji, uzależnione są od wysokości składek, zakresu
wnioskowanej ulgi i okresu spłaty w odroczonym terminie oraz formy
prowadzonej działalności. Dokumenty powinny być oryginałami lub posiadać
urzędowe poświadczenie za zgodność z oryginałem. Poświadczenia takiego
może również dokonać pracownik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Szczegółowy wykaz dokumentów można znaleźć na stronach internetowych
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Uzasadnienie
powinno zawierać wszelkie informacje, które pozwolą na ocenę zasadności
uznania wniosku i odroczenia składek przykładowo mogą to być powody
związane z brakiem możliwości uzyskania zapłaty od kontrahentów,
przejściowe problemy związane z brakiem zapotrzebowania na towary lub
usługi. Każdy wniosek złożony przez przedsiębiorcę zostanie rozpatrzony
przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jego uzasadnienie ma kluczowe
znaczenie, gdyż samo złożenie wniosku nie jest równoznaczne z jego
pozytywnym rozpatrzeniem. W przypadku, gdy wniosek nie zostanie
uwzględniony wnioskodawca będzie zobowiązany do uregulowania zaległych
składek wraz z ustawowymi odsetkami.
Ważne
jest również to, aby uregulować w ustawowym terminie kwoty
odpowiadające wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne, a także
składki na ubezpieczenie zdrowotne za zatrudnionych pracowników oraz
innych ubezpieczonych niebędących płatnikami składek na własne
ubezpieczenia (np. zleceniobiorców, nakładców) - za okres mający zostać
objęty ewentualnym odroczeniem, wnioskowany przez płatnika.
Uwzględnienie
wniosku skutkuje zawarciem umowy o odroczeniu terminu płatności
składki, która rodzi dla obu stron umowy konkretne obowiązki, ale
również przyznaje określone uprawnienia.
Z uwagi na powyższe przystępując do spłaty należności w odroczonym
terminie należy zapoznać się szczegółowo z warunkami zawartej umowy. Do
głównych obowiązków płatnika składek w szczególności należy dokonywanie w
terminie i w pełnej wysokości wpłaty odroczonych składek w wyznaczonym
w umowie terminie płatności. Dokonanie wpłaty odroczonych składek na
wskazane w umowie numery rachunków bankowych i oznaczanie wpłaty
określonymi w umowie symbolami. Regulowanie w ustawowym terminie i w
pełnej wysokości składek bieżących, których termin nie został odroczony.
Z
zawartej umowy wynikają również pewne uprawnienia, w szczególności
wskazać należy na podstawie zawartej umowy płatnik uzyskuje prawo do
opłacenia należności w dłuższym okresie czasu, ale na warunkach
określonych w harmonogramie, bez konsekwencji przymusowego ich
dochodzenia w trybie egzekucji. W przypadku braku możliwości pozyskania
środków na spłatę należności na warunkach określonych w umowie, płatnik
ma prawo wystąpić z wnioskiem o zmianę warunków udzielonej ulgi. W
szczególnie uzasadnionych sytuacjach, gdy zaistniały lub mogą zaistnieć
okoliczności skutkujące rozwiązaniem zawartej umowy, płatnik może
wystąpić z wnioskiem o utrzymanie
w mocy zawartej umowy odraczającej zapłatę składek. Na każdym etapie
realizacji udzielonej ulgi istnieje możliwość odstąpienia przez płatnika
od realizacji umowy odraczającej termin płatności składki. W takim
przypadku rozwiązanie umowy następuje z dniem wskazanym przez płatnika w
pisemnym oświadczeniu, nie wcześniej jednak niż z dniem jego złożenia w
Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.
Wniosek
rozpatrywany jest niezwłocznie w terminie nie dłuższym niż 14 dni od
dnia skompletowania dokumentacji niezbędnej do rozpatrzenia sprawy i nie
później niż w terminie dwóch miesięcy od dnia wpływu wniosku.
Jeśli
płatnik nie zgadza się z rozstrzygnięciem podjętym przez Zakład
Ubezpieczeń Społecznych w jego sprawie, może wystąpić z wnioskiem o
ponowne jej rozpatrzenie, wskazując argumenty, które nie zostały uwzględnione przy rozpatrywaniu wniosku oraz powołać nowe okoliczności w sprawie.
Wobec
powyższego istotne jest, aby zawsze pamiętać, że złożenie wniosku o
odroczenie terminu płatności składki nie gwarantuje udzielenia ulgi, a
niedotrzymanie przez płatnika warunków udzielonej ulgi skutkuje
natychmiastowym zerwaniem umowy o odroczenie terminu płatności składki.
Oznacza to, iż należności uprzednio objęte umową stają się natychmiast
wymagalne, z zatem Zakład Ubezpieczeń Społecznych może domagać się
spłaty powstałych zaległości. Tym niemniej w przypadku pozytywnego
rozpatrzenia wniosku i wywiązywania się z zawartej umowy płatnik składek
zyskuje czas na uregulowanie swoich należności wobec Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych. Zatem powyższe uprawnienie może niewątpliwie
przynieść duże korzyści w dobie panującego kryzysu.
Aneta Naworska
radca prawny
Kancelaria Naworska Marszałek Jarzembska Sp.k. w Toruniu